Bài 3: Ai quản lý chất lượng các cơ sở làm đẹp?
Núp bóng spa, thẩm mỹ viện để hành nghề phẫu thuật thẩm mỹ, thậm chí “thay tên đổi họ” cho cơ sở của mình sau khi bị phát hiện sai phạm. Nhiều cơ sở làm đẹp “dỏm” vẫn ngang nhiên hoạt động, trong khi việc phát hiện, xử phạt của lực lượng chức năng “chỉ như muối bỏ bể”. Giải pháp nào để quản lý các spa, cơ sở thẩm mỹ hoạt động trái phép?
 |
| Đoàn kiểm tra kiểm tra đột xuất Thẩm mỹ viện C.R (P. Thống Nhất, TP. Biên Hòa) |
Tình trạng “loạn” dịch vụ làm đẹp đang gây mất an toàn cho người sử dụng dịch vụ, thậm chí đã có nhiều ca tử vong do chính sách về quản lý và thực tế đang có độ vênh lớn.
* Sở Y tế không cấp phép nên không nắm?
BS Dương Hồng Danh, Chánh thanh tra Sở Y tế cho hay, Sở Y tế không phải là đơn vị cấp phép cho các cơ sở spa, thẩm mỹ và không thuộc quản lý của Sở do không phải là cơ sở khám, chữa bệnh.
“Chúng tôi không cấp phép nên không thể biết chính xác cơ sở đó nằm ở địa chỉ nào. Chúng tôi chỉ kiểm tra khi có đơn thư phản ánh, tin báo hay dấu hiệu nghi ngờ các cơ sở có sử dụng phẫu thuật xâm lấn. Mỗi lần kiểm tra đột xuất chúng tôi phải đi tìm và không phải cơ sở nào cũng dễ tìm” - BS Danh chia sẻ.
Thực tế kiểm tra cho thấy, nhiều cơ sở dù chỉ đăng ký kinh doanh là spa với loại hình chăm sóc da hay phun xăm (chỉ dùng thuốc tê dạng bôi) nhưng lại làm các dịch vụ kỹ thuật xâm lấn như cắt mí, nâng mũi…
Những kỹ thuật này lẽ ra chỉ được làm các ở các phòng khám có giấy phép hoạt động về chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ. Người trực tiếp làm phải là bác sĩ có chứng chỉ hành nghề về phẫu thuật thẩm mỹ.
“Tuy nhiên, đa số các cơ sở chúng tôi kiểm tra và xử phạt đều không có giấy phép hoạt động khám, chữa bệnh và những người làm các thủ thuật xâm lấn đều chưa có bằng cấp chuyên môn” - BS Danh cho biết.
Theo BS Danh, các cơ sở này thường chỉ đăng ký kinh doanh, “núp bóng” spa, thẩm mỹ viện để hành nghề phẫu thuật thẩm mỹ, ảnh hưởng tới sức khỏe người dân. Một số cơ sở không hợp tác, không ký biên bản kiểm tra. Với những trường hợp này, Thanh tra Sở Y tế sẽ tái kiểm tra và xử lý.
* Thẩm mỹ viện phải thông báo đăng ký hoạt động
BS Lê Quang Ánh, Trưởng phòng Nghiệp vụ (Sở Y tế) cho hay, các thẩm mỹ viện, spa là cơ sở kinh doanh không điều kiện. Họ chỉ cần được cấp giấy kinh doanh của hộ gia đình hay công ty là được làm, không cần giấy phép hoạt động của Sở Y tế. Tuy nhiên, các spa này chỉ được làm những dịch vụ thông thường về chăm sóc da, xông hơi hương liệu, thảo dược tạo sảng khoái cơ thể.
|
Để hạn chế tai biến do phẫu thuật thẩm mỹ, Sở Y tế rà soát chặt chẽ các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân lực của các phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ trước khi cấp giấy phép hoạt động, cấp danh mục các kỹ thuật cơ sở được thực hiện phù hợp với năng lực của cơ sở; kiểm soát chặt việc đăng ký hành nghề trong quá trình cơ sở hoạt động. Sở Y tế thực hiện kiểm tra các cơ sở trên theo lịch và kiểm tra đột xuất khi phát hiện cơ sở có vi phạm các quy định về hành nghề. |
Những cơ sở nào làm quá chức năng trên, sử dụng thuốc, hóa chất, thiết bị như: máy laser, máy đốt điện, tia vật lý, sóng… can thiệp làm thay đổi màu sắc của da, thay đổi hình dạng, cân nặng, khiếm khuyết của các bộ phận trên cơ thể gồm: nhấn mí, bơm môi, tạo má lúm, tiêm chất làm đầy (filler), chỉnh sửa các bộ phận của cơ thể… đều trái với quy định.
Chỉ có các phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ, các bệnh viện có khoa thẩm mỹ mới được làm các kỹ thuật can thiệp. Những cơ sở này là cơ sở kinh doanh có điều kiện và phải được Sở Y tế thẩm định, cấp giấy phép hoạt động khám, chữa bệnh trước khi bắt đầu hoạt động.
Khi thẩm định, căn cứ vào năng lực của người hành nghề, cơ sở vật chất và trang thiết bị của cơ sở, Sở Y tế sẽ ban hành danh mục kỹ thuật mà cơ sở được làm và không phải cơ sở thẩm mỹ nào cũng được làm những kỹ thuật giống nhau.
Theo quy định, các phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ, bệnh viện có chuyên khoa thẩm mỹ phải có ít nhất 1 bác sĩ chịu trách nhiệm chuyên môn kỹ thuật, đã được đào tạo về chuyên ngành thẩm mỹ, được cấp chứng chỉ hành nghề về chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ, phẫu thuật tạo hình hoặc phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ.
Đặc biệt, ngoài các tiêu chuẩn trên, bác sĩ này phải có thời gian làm việc đúng chuyên ngành thẩm mỹ ít nhất là 36 tháng sau khi được cấp chứng chỉ hành nghề, đảm bảo đủ khả năng giải quyết các vấn đề về chuyên khoa thẩm mỹ. Còn những người khác tham gia làm việc tại các cơ sở khám, chữa bệnh chuyên khoa thẩm mỹ, nếu làm chuyên môn cũng phải là người đã được cấp chứng chỉ hành nghề khám, chữa bệnh.
“Tuy nhiên, có nhiều spa đã vượt quá phạm vi hành nghề theo quy định. Các cơ sở này không chỉ dừng lại ở lĩnh vực chăm sóc da mà còn thực hiện các phẫu thuật thẩm mỹ như: nâng mũi, cắt mắt, tiêm filler, sửa ngực, tân trang vùng kín…” - BS Ánh chia sẻ.
 |
| Thuốc và nhiều loại vật dụng dùng trong phẫu thuật được phát hiện tại Thẩm mỹ viện K. (P. Quyết Thắng, TP. Biên Hòa) |
Năm 2016, Chính phủ đã ban hành Nghị định 109/2016/NĐ-CP về quy định cấp chứng chỉ hành nghề đối với người hành nghề và cấp giấy phép hoạt động đối với cơ sở khám, chữa bệnh đã bổ sung thêm loại hình cơ sở dịch vụ thẩm mỹ và sau đó được điều chỉnh, bổ sung bằng Nghị định 155/2018/NĐ-CP của Chính phủ.
Các nghị định này quy định rất rõ, những cơ sở này được hoạt động phun, xăm, thêu thẩm mỹ trên da không sử dụng thuốc gây tê dạng tiêm. Tuy không cần phải có giấy phép hoạt động nhưng trước khi hoạt động 10 ngày, cơ sở phải có “Thông báo đăng ký hoạt động của cơ sở dịch vụ thẩm mỹ” gửi về Sở Y tế.
“Đến nay, chỉ có 49 cơ sở thực hiện thông báo và được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Sở Y tế. Còn lại là các cơ sở hoạt động “chui” - BS Ánh nói.
Bích Nhàn
